Damar sertliğine yol açabilecek rahatsızlıkların tespiti için aç karnına şeker, kolesterol, trigliserid ve kreatinin tahlilleri yapılır. Erkeklik hormon (testosteron) düzeyinin de kontrol edilmesi gerekir. Penis damarları sağlıklı bile olsa düşük testosteron seviyelerinde sertleşme olmayabilir. Testosteron düzeyi düşük olan erkelerde cinsel istek de (libido) azalabilir. Penis damarlarında bir anormallikten şüpheleniliyorsa penil dopler ultrason adını verdiğimiz penis damarlarındaki kan akım hızını ölçen tetkik yapılabilir. Sertleşme bozukluğunun şiddetinin tespiti için çeşitli sorgu formları kullanılmaktadır; en sık kullanılan sorgu formu IIEF'dir (ULUSLAR ARASI EREKTİL İŞLEV FORMU).
Sertleşme bozukluğunun şiddeti uluslararası sertleşme fonksiyonu işlev indeksinde yer alan 5 soruya hastanın verdiği cevapların puanlanması ile hesaplanabilir.
Eğer sertleşme bozukluğu çok şiddetli değilse yani penise gelen damarlar ve penis içindeki damar havuzcuklarındaki genişleme kapasitesi geri dönüşümsüz bozulmamışsa hayat tarzı değişiklikleri ile orta vadede düzelme sağlanabilir. Kişi şeker hastasıysa ve kan şekeri yüksek seyrediyorsa şekerin düzenlenmesi, kolesterol yüksekliği söz konusu ise bu durumun tedavisi, kontrolsüz tansiyon mevcutsa tansiyonun kontrol altına alınması ile birlikte günlük 30 dakikadan az olmayacak şekilde tempolu yürüyüşler ile 6 ay içinde sertleşmede düzelme görülebilir. Bu 6 aylık süreçte cinsel hayatın devamı için gecelik ilaç tedavileri kullanılabilir.
Sadece tabletle kalıcı bir tedavi maalesef mümkün değil günümüzde. Kullanılan ilaçların etkisi ilacın vücuttan atılması için geçen süre ile sınırlı. İlaçtan ilaca bu süre değişmekle birlikte yaklaşık 8 saat ile 72 saat arasında değişmektedir. Bu grup ilaçlara fosfodiesteraz inhibitörleri adı verilmektedir. Özellikle penis damarlarında genişleme yaparak sertleşmeyi desteklerler; ancak vücuttaki diğer damarlarda da genişleme yapabilirler. Özellikle kalp damarlarının genişletecek ilaç kullanan hastalarda bu ilaçlar kullanılmamalıdır. Birlikte alınması halinde hastanın ölümüne dahi yol açabilir. Üroloji uzmanı uygun görmeden bu ilaçlar kullanılmamalıdır. Hatta biz dahi bazı hastalarda kardiyoloji doktorunun onayı olmadan bu ilaçları reçete etmiyoruz. Maalesef bazı art niyetli tüccarlar cinsel gücü artırıcı etkisi olduğunu iddia ettikleri bitki karışımlarına bu ilaçlardan katabiliyorlar; bu nedenle doktor tavsiyesi dışında her hangi bir ürünün kullanılmamasını öneriyoruz.
İdrar yolunu çevreleyen corpus spongiosum adı verilen doku ile sertleşmeyi sağlayan damar havuzcuklarından oluşan süngerimsi silindirler (corpus spongiosum) arasında bağlantılar vardır. İdrar yolu içine verilen bazı kimyasallar idrar yolundan emilerek corpus spongiosuma ulaşabilir. Bu yol kullanılarak idrar yolu içine damar genişletici ilaçlar verilerek sertleşme sağlanabilir; ancak bu yöntem idrar yolunda tahriş idrar yolu infeksiyonu gibi problemlere yol açabilir. Ayrıca bazı hastalar bu yöntemi uygulamakta güçlük çekebilmektedir.
Sertleşmeyi sağlayan damar havuzcuklarından oluşan süngerimsi silindirin (corpus spongiosum) içine ince bir iğne (şeker hastalarının kullandığı insülin enjektörü) ile damar genişletici ilaçlar (alprostadil, papaverin, fentolamin) verilebilir. Bu işlemin nasıl yapılacağı doktor tarafından hasta veya partnerine öğretilebilir. İlişkiden 10-15 dakika önce yapılır. En etkili tedavi yöntemidir; başlangıçta zor gibi görünse de bir çok hasta başarılı bir şekilde bu yöntemi uygulamaktadır. Bu yöntemin en önemli problemi cinsel ilişkiden sonra sertleşmenin sonlanmamasıdır. Bu duruma priapizm adı verilir ve ürolojik acil bir durumdur ve olması durumunda vakit kaybetmeden acile başvurulması gerekir.
